De jeugdraad is dé plek waarin jongeren hun stem laten horen over het gemeentelijk beleid. Toch blijft dit instrument in veel gemeenten onderbenut. Hoe maak je van je jeugdraad een sterke en actieve adviesraad? We geven je concrete tips op basis van de wetgeving en onze praktijkervaring in Vlaanderen.
Wat zegt de wet over jeugdraden?
Elke gemeente is verplicht een jeugdraad te installeren én te erkennen. Dat staat zo in het decreet over jeugd- en kinderrechtenbeleid en de ondersteuning van het jeugdwerk (2023). Elke zes jaar zijn er nieuwe verkiezingen. Met de jeugdraad krijgen jongeren inspraak in alles wat met jeugdbeleid te maken heeft in de gemeente.
Maar een jeugdraad die op papier bestaat, is niet automatisch een actieve raad. Goede begeleiding, structuur en betrokkenheid maken het verschil.
Van advies tot actie
De kerntaak van een jeugdraad? Advies uitbrengen over lokaal (jeugd)beleid. Toch willen veel jeugdraden meer doen: meehelpen bij de organisatie van evenementen zoals buitenspeeldagen, fuiven of studeerplekken.
Dat is een grote meerwaarde, op voorwaarde dat je het adviesluik van de jeugdraad niet uit het oog verliest. Koppel evenementen aan jongerenparticipatie en beleid. Zo krijg je sterker, onderbouwd advies, gedragen door de lokale jeugd.
Hoe ziet een jeugdraad eruit?
Elke jeugdraad ziet er anders uit. Kies een structuur die past bij je lokale context:
- Een groep vertegenwoordigers van jeugdbewegingen.
- Een kleine, onafhankelijke kerngroep die samenwerkt met een breder netwerk van jeugdverenigingen.
- Een algemene vergadering als centrale structuur, aangevuld met werkgroepen rond specifieke thema’s of projecten.
De uitdaging: hoe hou je jongeren aan boord?
Lokale politiek klinkt voor jongeren al snel saai of past niet in hun drukke agenda. Een jeugdraad werkt alleen als jongeren zich betrokken voelen. Daarom is goede begeleiding vanuit de jeugddienst cruciaal. Dat vraagt een sterke jeugdconsulent én goede samenwerking met administratie, schepenen en andere adviesraden.
Inspiratie nodig?
Kijk eens naar het memorandum van jeugdraad Lokeren. Een krachtig voorbeeld dat onze expert en toenmalig voorzitter Matthias Van Acker mee opstelde.
Geef jongeren échte inspraak
Een goed functionerende jeugdraad sluit aan bij de leefwereld van jongeren. Laat die eindeloze PowerPointpresentaties en lange, saaie vergaderingen achterwege. Kies voor interactieve formats, visuele tools en ruimte voor initiatief.
Geef jongeren erkenning en eigenaarschap, zo hou je ze betrokken. Laat ze hun talenten inzetten en geef ze een stem in het lokale jeugdbeleid.
Jongeren zijn dé experts in hun eigen leefwereld en het hele jongere landschap. Als ze zich gehoord voelen, blijven ze zich vaak langer engageren voor een jeugdvriendelijk beleid.
Wie kan allemaal expert zijn in een adviesraad?
Je ontdekt het in onze sessie ‘sterke leden’.
Een krachtige stem voor de jeugdraad
Ben je als vrijetijdsdienst op zoek naar manieren om je jeugdraad te versterken? Zoek je manieren om jongeren écht te betrekken bij het beleid? Of heb je ondersteuning nodig bij het motiveren, structureren of begeleiden van deze belangrijke adviesraad?
Baristaz ondersteunt je graag: van advies tot workshops of een volledig begeleidingstraject.
Samen werken aan een jeugdraad die écht het verschil maakt?
Neem vrijblijvend contact op met Matthias Van Acker via matthias.vanacker@baristaz.be of +32 476 86 84 96